Hamilelikte Uçak Yolculuğu

Hamilelikte uçak yolculuğu, anne adayları açısından kaygıya neden olan bir durumdur. Normalde hamileliğinde bir sorun olmayan kadınlarda uçak yolculuğu yapılması tehlikeli olmaz. Bu konuda yapılan araştırmalar ilk üç aylık dönemde düşük riski oluşturmadığı tespit edilmiştir. Uçakla yapılan yolculukların doğuma 4 hafta kalıncaya kadar yapılabileceği belirtilmiştir.

Deniz seviyesinden yükselme sırasında atmosfer basıncında ve oksijen seviyesinde azalma meydana gelir. Belirli bir yükseklikte, çevre ısısının düşmesiyle birlikte insan yaşamı tehlikeye girer. Bu yüzden uçuş sırasında kabin basıncı ile oksijen seviyesi, uçak dışı koşullardan insanların bulunacağı özelliklere göre ayarlanmaktadır. Kabin basıncı uçaklarda genellikle 6000-8000 feet yüksekliğe göre ayarlanır. Bu ortalama 1800-2400 metre yüksekliğe eşdeğerdir. Bu ortamda bile uçağın içindeki nem oranı %10-20 seviyelerinde olur. Bu kuru hava hissedilmeyecek seviyede sıvı kaybı meydana getirir. Sağlığı yerinde olan kişiler, vücutlarındaki fizyolojik değişimlerle bu ortama uyum sağlayabilir. Meydana gelen sıvı kaybını önleyebilmek için, uçuştan önce bol miktarda su içilmelidir. Bu tedbirler ticari uçuş yapan uçaklarda alınmaktadır. Ancak küçük uçaklarda kabin basıncı ayarı olmadığından, hamilelerin kesinlikle böyle uçaklarla yolculuk yapmaması gerekir. Çünkü hamile kadınların ve bebeğin oksijen ihtiyacının sağlanması için, kadının vücudu daha fazla çalışacak ve zorlanacaktır.

Uzun süre hareketsiz olma bacaklarda ödem, diz arkasında toplardamarda baskı, kuru hava nedeniyle kan yoğunluğunda artma, bacaklarda derin venlerde pıhtı oluşma riskini arttırmaktadır. Pıhtının yerinden koparak akciğerlere gitmesi halinde, akciğer embolisi denilen yaşamı tehdit eden bir durum yaşanabilir. Uçakta oturma alanı dar olduğundan, buna ekonomi sınıf sendromu denmektedir. Yaşlılarda ve kan pıhtılaşma etkenlerinin artış gösterdiği hamilelik durumunda risk daha yüksek olmaktadır. Bu yüzden uzun sürecek uçuşlarda, uçak içinde gezinmek ve dizlerin uzun süre kıvrılmış şekilde tutulmaması gerekir.

Yapılan çalışmalar az olsa da bu konuda doğumsal sakatlığın artmasıyla ilgili bir tespit yapılamamıştır. Gebeliğin ilk üç aylık döneminde uçan hostesler üzerinde yapılmış bir araştırmada, meydana gelen düşüklerde %30 oranında bir artış gözlenmiştir. Ancak bu konuda kesin veriler bulunmamaktadır. Kabul edilen kurallara göre, tıbbi bir sorun bulunmadığında hamileler 36. Haftaya kadar yani 8 aylık oluncaya kadar uçak yolculuğu yapabilir.

Acil sorunların yaşanma olasılığı olması halinde, riskin yüksek olduğu durumlarda, müdahalenin hemen yapılmasının hayati risk olacağı hallerde, hamileler uçak yolculuğu yapmamalıdır. Düşük tehdidinin olması, erken doğum riskinin bulunması, tansiyon yüksekliği sorununun olması, diyabet hastalığı, ağır kansızlık, plasenta sorunları, bebekteki gelişim geriliği gibi etkenler uçak yolculuğu yapılmamasını gerektirir.

Uçak yolculuğu yapacak hamile kadınlar, öncelikle havayolu şirketinin gebelerle ilgili olan politikasını öğrenmelidir. Firmalar gebeler için uyguladığı üst sınırlar 28. İle 36. Haftalık hamilelik dönemidir. Özellikle 28. Haftadan sonraki uçuşlarda genellikle doktor raporu talep edilebilir. Seyahat edilecek yerlerdeki sağlık kuruluşları sorgulanarak, sağlık sigortanızın buradaki geçerliliği öğrenilmelidir. Yolculuk sırasında rahat giysiler tercih edilmeli, kan dolaşımına yardımcı olması açısından varis çorabı giyilmelidir. Uçağa binmeden önce yeterince su içilmelidir. Oturmak için koridor tarafı tercih edilmelidir. Olanak buldukça ayağa kalkarak dolaşma sağlanmalıdır. Oturma sırasında alt bacağın kaslarını çalıştırabilmek için, egzersiz yapılmalıdır. Havada oluşan türbülansın bilinmesi mümkün olmadığından, her yolcu gibi hamilelerde otururken kemerlerini bağlamalıdır.