Hamilelikte Varis

Hamilelikte varis, anne adaylarını etkisi altına alabilen bir sorundur. Varis yüzeysel venlerin genişleyerek, kıvrılması ve cilt yüzeyinde görünür şekilde belirginleşmesidir. Hamilelik döneminde genellikle bacaklarda meydana gelse de çok ileri aşamalarda vulvada ortaya çıkabilir. Daha önce varis hastalığı olmayan kadınların hamilelikle birlikte varis olma oranı %4-8 arasındadır. Ailesinde genetik olarak varis olan anne adaylarında genellikle ilk gebelik sırasında varis meydana gelir. Her hamilelik döneminde ortaya çıkan varisler, daha önceki hamileliklerde ortaya çıkan varislere göre daha şiddetli olur. Gebelik döneminde olan varisler daha çok baldır ve diz arkasında oluşur. Büyüdükçe daha fazla şikâyete neden olan varisler, bacaklarda dolgunluk hissine, ağrıya ve estetik bozukluğa neden olur.

Bu dönemde varis görülmesine neden olan çok sayıda etken bulunmaktadır. Bu etkenler içinde en önemlisi gebelik döneminde anne adayında meydana gelen hormonal değişimlerdir. Çünkü bu etki toplardamar çeperlerinde oluşan genleşmeyi ve gerilmeyi arttırır. Bunun dışında varis oluşumuna sebep olabilen etkenler arasında aşağıdakiler sayılabilir.

Varis oluşumu nedeniyle bacaklarda ya da leğen kemiği etrafında olan toplardamarlardaki kan artmakta, bununla anneye ve bebeğe yeteri kadar kan sağlanamadığından, ani şekilde ayağa kalkma gibi zamanlarda kalbin fazla çalışması, ani hareketlerde baş dönmesi, bayılma gibi etkiler meydana gelebilir. Varis oluşumuyla kan dolaşımının yavaşlaması, bacaklarda çatlama, çirkin görünüm, kaşıntı, ani kramplar meydana gelebilir. Tedavi edilmediğinde, bacaklarda şişme artmakta, derin venlerde göllenme, damar boyutunda kalınlaşma olmaktadır. Varislerin ilerlemesi anne karnındaki bebeğin yatış pozisyonuyla alakalıdır. Damarlardaki aşırı büyüme, anne adayı ve bebeğin yaşamını tehlikeye atacak kadar ciddi sonuçlara neden olabilir.

Yapılan araştırmalara göre devamlı ayakta kalan kadınlarda prematüre doğum yapma oranı yüksek olarak belirlenmiştir. Anne adayının devamlı ayakta olması, vücutta ihtiyaç duyulan kanın varis nedeniyle pıhtılaşmış alanlarda tıkalı kalması nedeniyle anne ve bebeğe kan akışının yetersiz olmasına neden olacaktır. Bu rahatsızlıklar kolayca tedavi edildiğinden, prematüre doğum yapma olasılığı ortadan kaldırılmaktadır.

Hamilelikte oluşan varislerin çoğu kısa sürede tedavi edilebilir. Ancak bazı varislerin tedavisi daha zor olmaktadır. Gebelik döneminde oluşan varisler, doğumdan sonra 2-3 ay süresince devam ederse, tedavi amacıyla kalp ve damar uzmanına gidilmelidir. Varisler ileri aşamada akciğer embolisine neden olabileceğinden, mutlaka tedavi edilmelidir. Anne adayının fiziksel olarak dış görünümünü bozan, bununla psikolojik olarak olumsuz etki yapan varislerin tedavisi oldukça önemlidir.

Dış genital bölgede oluşan varisler genellikle normal doğum için engel teşkil etmezler. Ancak bu durumda epizyotomi kanama oranını artıracağından, mümkün olduğu kadar dikiş yapılmasından kaçınılması gerekir. Fakat geniş bir yırtık riski varsa, epizyotomi damarların daha az yoğun olduğu alanda açılır.